On the other side of the crystal

 

 

On the other side of the crystal gaat over schoon drinkwater in Madagaskar. En meer in het bijzonder over de waterpompen in het dorp Marofarihy in het zuid-oosten van het eiland. Samen met antropologen Sara en Wit en Carole Rabemanantsoa bezocht ik het dorp en de pompen in februari 2018. Dit voor een evaluatie van de pompen en een fotoreportage over hun gebruik. Het onderzoeksmateriaal en de foto's zijn verwerkt tot een website ontheothersideofthecrystal.com, waar op vijf verschillende manieren naar het dorp, de pompen en haar gebruikers kan worden gekeken.

 

Aanleiding voor het bezoek was de officiële beeindiging  van een tien jarige relatie tussen het dorp en de Dennis Bouva Foundation (DBF), die de pompen aan de dorpelingen heeft geschonken. De DBF doneerde een eerste pomp aan het dorp in 2008 als betuiging van dank voor de gastvrijheid die De Wit en Rabemanantsoa van de dorpelingen hadden ontvangen bij een drie maanden durend onderzoek ter plaatse in 2007. De stichting bleef daarna actief in het dorp omdat de behoefte aan schoon drinkwater onverminderd groot bleek. Met in Nederland ingezamelde fondsen werden tot 2018 negentien pompen gerealiseerd in een gebied ter grootte van honderd vierkante kilometer. Naast de dorpskern, waar 7 pompen zijn geplaatst, zijn er ook 12 pompen gerealiseerd in zogenaamde subdorpen die als satelieten over het gebied verspreid liggen. Zo is er dekking voor zo veel mogelijk inwoners.

 

Initiatieven om lokale gemeenschappen te helpen met schoon drinkwater lopen vaak uit op een mislukking wanneer de gemeenschapsleden niet zelf actief participeren in de oplossing. Concreet wordt er bijvoorbeeld door hulp gevende organisaties niet naar hun geluisterd, waardoor pompen vanaf hun plaatsing gedoemd zijn te mislukken. Het initiatief van de DBF onderscheidt zich door de bewoners van Marofarihy actief te betrekken bij de bepaling van de lokatie van nieuwe pompen. Zo worden culturele, sociale en politieke overwegingen besproken voordat er een geologisch geschikte plek voor een pomp wordt gezocht. Deze werkwijze is ongebruikelijk omdat doorgaans  de geologie bepaald waar een nieuwe pomp komt. Na de plaatsing wordt de bewoners bovendien complete verantwoordelijkheid  gegeven voor de pompen, met als enkele voorwaarde dat de pompen een bestuurscomité krijgen met daarin ook vrouwen. Een opmerking waard is dat met deze aanpak in tien jaar tijd slechts twee pompen definitief kapot gegaan zijn. Een gering aantal, in ogenschouw nemend dat in Afrika circa een derde van de handpompen niet werkt.

 

De naam van het project,  tenslotte, is ontleent aan een uitspraak van grootvader Florent Rakotoson, die samen met zijn vrouw de twee onderzoeksters onderdak bood tijdens hun verblijven in Madagaskar. Met 'de andere kant van het kristal' duidde Florent de hemel aan, zowel doelend op de lucht, als op het hiernamaals. De titel verwijst verder naar de transperante substantie van het schone drinkwater. Beide betekenissen, de hemel en het water, haken op toepasselijke wijze op elkaar in omdat in de Madagasy cultuur de voorouders wezenlijk verbonden zijn met onze aardse zorg voor de wereld om ons heen. Water - soms heilig - neemt daar een bijzondere plaats in.

 

Hoewel de Verenigde Naties in 2010 toegang tot schoon drinkwater tot mensenrecht verklaarde kan een derde van de wereldbevolking daar in praktijk niet op rekenen. Met name inwoners van landen in Afrika en Oceanië moeten het zonder stellen.

On the other side of the crystal

 

On the other side of the crystal gaat over schoon drinkwater in Madagaskar. En meer in het bijzonder over de waterpompen in het dorp Marofarihy in het zuid-oosten van het eiland. Samen met antropologen Sara en Wit en Carole Rabemanantsoa bezocht ik het dorp en de pompen in februari 2018. Dit voor een evaluatie van de pompen en een fotoreportage over hun gebruik. Het onderzoeksmateriaal en de foto's zijn verwerkt tot een website ontheothersideofthecrystal.com, waar op vijf verschillende manieren naar het dorp, de pompen en haar gebruikers kan worden gekeken.

 

Aanleiding voor het bezoek was de officiële beeindiging  van een tien jarige relatie tussen het dorp en de Dennis Bouva Foundation (DBF), die de pompen aan de dorpelingen heeft geschonken. De DBF doneerde een eerste pomp aan het dorp in 2008 als betuiging van dank voor de gastvrijheid die De Wit en Rabemanantsoa van de dorpelingen hadden ontvangen bij een drie maanden durend onderzoek ter plaatse in 2007. De stichting bleef daarna actief in het dorp omdat de behoefte aan schoon drinkwater onverminderd groot bleek. Met in Nederland ingezamelde fondsen werden tot 2018 negentien pompen gerealiseerd in een gebied ter grootte van honderd vierkante kilometer. Naast de dorpskern, waar 7 pompen zijn geplaatst, zijn er ook 12 pompen gerealiseerd in zogenaamde subdorpen die als satelieten over het gebied verspreid liggen. Zo is er dekking voor zo veel mogelijk inwoners.

 

Initiatieven om lokale gemeenschappen te helpen met schoon drinkwater lopen vaak uit op een mislukking wanneer de gemeenschapsleden niet zelf actief participeren in de oplossing. Concreet wordt er bijvoorbeeld door hulp gevende organisaties niet naar hun geluisterd, waardoor pompen vanaf hun plaatsing gedoemd zijn te mislukken. Het initiatief van de DBF onderscheidt zich door de bewoners van Marofarihy actief te betrekken bij de bepaling van de lokatie van nieuwe pompen. Zo worden culturele, sociale en politieke overwegingen besproken voordat er een geologisch geschikte plek voor een pomp wordt gezocht. Deze werkwijze is ongebruikelijk omdat doorgaans  de geologie bepaald waar een nieuwe pomp komt. Na de plaatsing wordt de bewoners bovendien complete verantwoordelijkheid  gegeven voor de pompen, met als enkele voorwaarde dat de pompen een bestuurscomité krijgen met daarin ook vrouwen. Een opmerking waard is dat met deze aanpak in tien jaar tijd slechts twee pompen definitief kapot gegaan zijn. Een gering aantal, in ogenschouw nemend dat in Afrika circa een derde van de handpompen niet werkt.

 

De naam van het project,  tenslotte, is ontleent aan een uitspraak van grootvader Florent Rakotoson, die samen met zijn vrouw de twee onderzoeksters onderdak bood tijdens hun verblijven in Madagaskar. Met 'de andere kant van het kristal' duidde Florent de hemel aan, zowel doelend op de lucht, als op het hiernamaals. De titel verwijst verder naar de transperante substantie van het schone drinkwater. Beide betekenissen, de hemel en het water, haken op toepasselijke wijze op elkaar in omdat in de Madagasy cultuur de voorouders wezenlijk verbonden zijn met onze aardse zorg voor de wereld om ons heen. Water - soms heilig - neemt daar een bijzondere plaats in.

 

Hoewel de Verenigde Naties in 2010 toegang tot schoon drinkwater tot mensenrecht verklaarde kan een derde van de wereldbevolking daar in praktijk niet op rekenen. Met name inwoners van landen in Afrika en Oceanië moeten het zonder stellen.